Cà phê chồn Buôn Mê Thuột

Buôn Ma Thuột (hay Buôn Mê Thuột hoặc Ban Mê Thuột) một vùng đất "Thánh" của cà phê Việt. Nơi ra đời và phục hưng của cà phê chồn, một loại cà phê tưởng như chỉ còn trong Huyền Thoại. Và cà phê chồn đã trở thành biểu tượng đặc biệt khi nhắc đến Buôn Mê Thuột cũng như của ngành cà phê Việt Nam

 

 

Cà phê chồn Buôn mê thuột là loại Cafe đặc sản của Buôn Mê Thuột, nó được coi là thứ đặc sản quý giá của vùng cao nguyên Buôn mê thuột - vùng đất vốn nổi tiếng trong và ngoài nước về quy mô và năng suất Cà phê. Cafe được nhập vào vào Nước ta từ khá sớm (từ năm 1857) và được trồng ở một vài tỉnh Đồng bằng duyên hải miền Trung nhưng đã từ rất lâu Buôn mê thuột được biết đến là thánh địa Cà phê nhân loại. Trong những năm gần đây, ngành Cà phê Buôn mê thuột còn thu hút được sự chú ý của nhiều người bởi sự hồi sinh của huyền thoại Cafe chồn - thức uống được xếp vào loại hiếm và đắt nhất trái đất.

 

Lịch sử Cà phê chồn Tây Nguyên

 

Truyền thuyết hình thành Cà phê chồn

 

 

Cà phê chồn được coi là một truyền thuyết. Nó xuất hiện một cách tự nhiên vào nửa đầu thế kỉ 20 khi vùng Tây Nguyên còn thưa thớt dân ở và những đồn điền Cà phê của người Pháp còn nằm sâu Vào những cánh rừng đại ngàn. Những cánh rừng ở Tây Nguyên vốn là nơi trú ngụ của nhiều loại động vật hoang dã, trong đó có loài chồn và những trái Cafe đã trở thành một trong những loại thức ăn của chúng. Trong năm chỉ có một mùa Cafe duy nhất từ tháng 8 đến tháng 12. Trong khoảng thời gian này, người ta thường bắt gặp những con chồn rừng lẻn vào các đồn điền Cafe để thưởng thức những trái Cafe mà chúng chọn rất kĩ bằng bản năng siêu phàm của mình.

Cũng trong đêm đó, những hạt Cà phê đã bị tiêu hóa một phần được thải ra. Khi những người nông dân đi thu hái Cafe đã thấy những hạt Cà phê lạ mắt này, họ mang về phơi khô dưới tia nắng mặt trời và chế biến chúng thành thức uống. Vì thế, họ đã phát hiện thấy một loại thức uống có hương vị ngon hơn hẳn Cafe thông thường. Từ đó, mỗi lần đến mùa Cà phê, người nông dân ngoài việc đi hái Cafe còn đi nhặt những hạt Cafe chồn để tạo nên Cà phê chồn thơm ngon hiếm có, loại Cafe mà những ai đã từng được trãi nghiệm thì sẽ không bao giờ quên. Truyền thuyết Cafe chồn đã xuất hiện như vậy.

Truyền thuyết Cà phê chồn biến mất
 

Tây Nguyên là là 1 vùng đất màu mỡ nên thu hút được lượng lớn dân di cư về đây từ nửa sau thế kỷ 20 (tiêu biểu là Cuộc di cư Việt Nam, 1954). Sau ngày thống nhất đất nước, làn sóng dân di cư từ các tỉnh (chủ yếu là các tỉnh miền Bắc) ngày càng phát triển. Điều này làm cho dân ở vùng Tây Nguyên vốn thưa thớt dần trở nên đông đúc một cách nhanh chóng, kéo theo nhu cầu định cư, trồng trọt,... cũng tăng lên làm cho diện tích rừng ở đây trở nên bị thu hẹp, đồng thời tình trạng săn bắt thú hoang cũng trở nên nhiều hơn.

Dần dần, Tây Nguyên rộng lớn chỉ sót lại một vài cánh rừng nguyên sinh ở những khu vực xa xôi hay trong khu bảo tồn thiên nhiên. Ngay lúc này, những trang trại Cafe bao bọc lấy cả một vùng; các loài động vật hoang dã cũng  ngày càng trở nên suy giảm, trong đó có loài chồn. Cứ thế, hình ảnh từng đàn chồn lẻn vào rẫy Cà phê đã dần mất tích, Cà phê chồn chỉ còn lại trong ký ức. Cuối cùng, câu chuyện Cà phê chồn chỉ còn được truyền miệng và truyền thuyết Cafe chồn thực sự mất tích cho đến nay.

Khôi phục truyền thuyết Cà phê chồn
 

Trước năm 2000, khi được hỏi về Cafe chồn, nhiều người dân trong nước (kể cả những người dân Buôn mê thuột) chỉ cho đó là truyền thuyết. Nhưng đến nay, Tây Nguyên đã có những trang trại Cafe chồn tại Buôn mê thuột, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng. Những trang trại đi đầu trong việc khôi phục lại truyền thuyết này phải kể đến là Trại động vật hoang dã Kiên Cường và Trại chồn Quốc Khánh tại Buôn mê thuột
 

Cà phê chồn Buôn mê thuột

 

Giá trị
 

Giá trị của Cà phê chồn được tạo ra bởi ba yếu tố cơ bản là nét văn hóa truyền thống của nơi sản xuất ra chúng; sự quý hiếm và  quy trình chế biến. Cafe chồn Buôn mê thuột không những hội tụ tất cả ba yếu tố trên mà mỗi yếu tố này khi gắn với địa danh Buôn mê thuột còn đặc biệt hơn rất nhiều

Văn hóa Cafe tại Buôn mê thuột

 

Cà phê là một trong các nét văn hóa đặc biệt nhất của Buôn mê thuột. Vì vậy , nó đã trở thành thứ đặc sản quý giá của vùng đất này. Những li Cà phê đen, đặc quánh, ấm nóng trong một không gian đậm chất núi rừng Tây Nguyên đã gắn liền với tâm tưởng của mỗi người khi nói đến Buôn mê thuột. Bởi vậy cho đến nay,tại Buôn mê thuột đã có hàng trăm quán Cà phê lớn nhỏ mọc lên nhằm phục vụ nhu cầu thưởng thức Cà phê cho tất cả mọi người. Nhiều vấn đề liên quan đến Cafe đã trở thành bản sắc văn hóa truyền thống của nơi đây , đặc biệt nhất là văn hóa mời đi uống Cafe. Không chỉ có thế, Cà phê chồn còn là một huyền thoại tạo ra một hấp dẫn kì quái đối với người dân Tây Nguyên nói chung và người dân Buôn mê thuột nói riêng.

Khan hiếm
 

 

Chồn hương là loài ăn tạp, thức ăn chủ yếu của chúng là những loài động vật nhỏ và trái Cafe chỉ là loại thức ăn bổ sung của chúng. Chồn thích ăn trái Cà phê chè (Arabica) hơn trái Cafe vối (Robusta). Nhưng, Buôn mê thuột chủ yếu sản xuất ra Cà phê robusta nên số lượng trái Cà phê chồn ăn ở đây không nhiều. Bên cạnh đó, những trái Cà phê mà chồn lựa chọn ăn phải được lựa chọn rất kĩ lưỡng: chúng phải chín đỏ đều, không xuất hiện vết rệp, không có vết xước có nhựa bám, không xuất hiện mùi lạ.

Trong tất cả những trái Cà phê được lựa chọn kĩ càng như trên, chồn chỉ ăn một lượng nhỏ nhất định. Những trái Cafe thừa không khi nào được chúng đụng tới cho dù có đem trộn với mẻ trái mới. Thêm một điều nữa, Cà phê chỉ có một mùa, người nông dân chỉ thu hoạch trong vài tuần nên phần trăm Cà phê được chồn chọn ăn lại càng thấp. Đó là Tại Sao số lượng Cafe chồn được sản xuất ra hàng năm ở Buôn mê thuột chỉ tầm xấp xỉ 1 tấn

Quy trình chế biến

 

Quy trình chế biến Cà phê chồn tại Buôn mê thuột khá kì công. Phân chồn có chứa hạt Cafe được thải ra thì trong vòng 24 giờ phải được rửa sạch, phơi sấy hạ độ ẩm để hạt bên trong không bị đen. Nỗi bật, nhiệt độ phơi sấy phải vừa đủ nhằm không cắt ngắn quá trình lên men vẫn đang được tiếp tục diễn ra bên trong vỏ thóc, tốt nhất nên phơi dưới tia nắng mặt trời buổi sáng. Vì Cafe chồn thường không đồng nhất, nhiều trang trại ở Buôn mê thuột phải đánh mã số cho từng mẻ thu hoạch để rang riêng nhằm khắc phục nhược điểm của từng mẻ. Cà phê chồn được rang từ màu sáng đến đậm trung bình với một  cơ chế nhiệt đặc biệt (170 – 230 độ C trong thời gian 15 phút) để vừa không làm giảm vị ngọt vừa tạo nước cho Cafe và đảm bảo mọi vi sinh đều bị phân hủy nhiệt hoàn toàn. Ngoài ra, Cafe chồn Weasel Coffee của thương hiệu Trung Nguyên, đặc biệt là phiên bản Legendee coffee, còn được sản xuất theo cách thức ủ men sinh học độc đáo để tạo hương vị Cà phê thơm ngon, độc đáo, khác lạ so với các thương hiệu Cà phê chồn khác.
 

Các loại Cà phê chồn

 

Có hai loại Cafe chồn là chồn Robusta và chồn Arabica. Ngoài các đặc tính vốn có của Cà phê Robusta, Robusta chồn còn xuất hiện thêm vị ngọt thanh công thêm vị chua trái cây và có mùi thơm hơn hẳn. Còn Cà phê Arabica chồn lại có thêm độ êm mượt tinh khiết.Ở Buôn mê thuột nói riêng và Việt Nam nói chung, phổ biến nhất là loại Cafe Robusta chồn. Nguyên nhân vì Cafe Robusta được trồng nhiều do có điều kiện tự nhiên phù hợp. Cafe chồntại Buôn mê thuột còn đặc biệt có vị đắng dịu và nước đặc sánh rất phù hợp với sở thích của người Việt.

Các cơ sở sản xuất
 

Cafe chồn có thể được tạo ra từ phân chồn nuôi và phân chồn tự nhiên. Tuy nhiên, phân chồn tự nhiên rất hiếm, loại đáp ứng đủ yêu cầu chất lượng lại càng hiếm nên  ngày nay Cafe chồn được sản xuất ra chủ yếu là từ phân chồn nuôi. Thay vì nuôi nhốt thì các trang trại nuôi chồn thu Cà phê chồn trên địa bàn tỉnh Buôn mê thuột nuôi thả chồn trong khu đất đủ rộng có tường rào bao quanh, bên trong trồng nhiều cây cối để tạo môi trường giống trong tự nhiên nhằm đảm bảo sức khỏe cho chúng. Nhưng vào mùa Cà phê, đàn chồn được nuôi nhốt và chủ yếu cho ăn Cafe tại trang trại vì bản tính hoang dã ưa thích leo trèo của chúng có thể gây hư hại cho cây Cà phê và tạo khó khăn cho công tác giám sát.Tại Buôn mê thuột có hai trang trại nuôi chồn thu Cà phê chồn có quy mô lớn là Trại động vật hoang dã Kiên Cường và Trại chồn Quốc Khánh. Trong khi đó, thương hiệu Cafe Trung Nguyên lại sản xuất Cafe chồn từ phân chồn tự nhiên làm nên điều khác biệt so với hai trang trại trên.

 

Trại chồn Quốc Khánh

 

Trại chồn của hai anh em Nguyễn Quốc Khánh và Nguyễn Giang Nam (Km 49, Quốc lộ 26, thôn 6, xã Krongbuk, huyện Krông Pắk, tỉnh Buôn mê thuột) lại sản xuất Cà phê chồn theo hướng chuyên môn hóa: nuôi chồn và cho ăn Cafe tại trang trại; chế biến Cà phê tại cơ sở ở TP. Buôn Ma Thuột và đóng gói tại TP. Hồ Chí Minh. Chỉ mới bắt đầu làm Cafe chồn năm 2006 nhưng với niềm đam mê khôi phục huyền thoại Cà phê chồn, Trại chồn Quốc Khánh nhanh chóng trở thành nơi sản xuất ra lượng Cafe chồn lớn nhấttại Buôn mê thuột. Lượng Cà phê chồn sản xuất ra ngày càng tăng, trung bình trên 700 kg/năm.
 

Đồng thời Công ty Huyền Thoại Việt là đơn vị phối chính của sản phẩm Cà phê chồn Quốc Khánh. Với quyết tâm hồi sinh huyền thoại Cafe chồn. Cà phê chồn của Trại chồn Quốc Khánh mang cái tên Legend Revived – làm sống lại một huyền thoại.

 

Có thể bạn chưa biết >> Cà phê chồn << đã trở thành Vua của loài cà phê. Bạn đã chọn được món >> quà tặng sếp nam độc đáo << nào chưa. Nếu chưa thì hãy tham khảo ngay tại website: http://huyenthoaiviet.com.vn